Mémoire, Kolwezi

Au sud du Katanga, une des régions les plus riches d'Afrique et qui constitue le coeur économique du Congo, les villes sont nées autour des mines de cuivre et de cobalt. La relation entre l'industrie minière et la population est une relation quasi filiale. Dans ces paysages en friche, Sammy Baloji analyse depuis près de dix ans cette interaction en captant les souvenirs, les espoirs et l'imaginaire de ces enfants de la mine. La perspective historique de la série Mémoire a l'audace d'inviter les opprimés d'hier à dialoguer avec les ruines d'aujourd'hui. Loin de présenter une impasse, elle invite à repenser la société, comme pour l'exorciser, donner la paix aux morts pour qu'ils ne nous hantent plus. L'optimisme de cette démarche apparaît plus clairement dans Kolwezi, qui présente une ville fantôme et des ouvriers qui se réapproprient, autant que faire se peut, leurs richesses et leurs rêves de confort. Et au-delà, leur quête de dignité.

In Southern Katanga, one of the richest regions in Africa and which is the economic heart of Congo, cities originated around copper and cobalt mines. The relationship between the mining industry and the population could almost ressemble that between parent and child. For the past ten years Sammy Baloji lias been capturing the memories, hopes and imaginings of these children of the mines. The historical perspective in the Mémoire sériés boldly invites the oppressed of yesterday to engage in dialogue with the ruins of today. Far from presenting an impasse, it invites us to rethink society, as if to exorcise its démons, allowing the dead to find peace so they haunt us no more. The optimism inherent in this process cornes out even more clearly in Kolwezi, which présents the image of a ghost town and workers who try ail they can to reclaim their own wealth, their dreams of comfort and most of ail their want for dignity.

In het zuiden van Katanga, één van de rijkste gebieden van Afrika, tevens het economisch hart van Congo, ontstonden er steden rond de koper- en kobaltmijnen. De verhouding tussen de mijnindustrie en de bevolking is hier bijna te vergelijken met de relatie tussen ouders en hun kinderen. Sinds een tiental jaar maakt Sammy Baloji foto's van de herinneringen, de hoop en de voorstellingswereld van die kinderen van de mijn. Het historische perspectief van de reeks Mémoire durft het aan om de onderdrukten van gisteren uit te nodigen tot een dialoog met de ruines van vandaag. Wat wordt getoond, is zeker geen impasse, maar veeleer een uitnodiging om de samenleving te herdenken, een soort poging om de boze geesten uit te drijven, om de doden rust te schenken, zodat ze niet langer blijven rondspoken. Het optimisme van die aanpak is overduidelijk aanwezig in Kolwezi, waar het beeld wordt geschetst van een spookstad en van arbeiders die voor zover dat nog kan lukken - zich vereenzelvigen met hun rijkdommen en opnieuw dromen van een comfortabel leven. En daarenboven ook van hun zucht naar waardigheid.